![](/media/lib/503/n-nasarosliny-a55fcd75deaa8e82a472d1180ed4bbba.jpg)
NASA wyhodowała pierwsze rośliny na księżycowym gruncie
13 maja 2022, 08:23Astronauci z misji Apollo przywieźli próbki księżycowej gleby. Była to część wizjonerskiego planu, w ramach którego regolit trafił na Ziemię i został zapieczętowany, by w przyszłości mogli go zbadań naukowcy dysponujący nowoczesnymi narzędzi. Teraz, 50 lat później, próbki z Księżyca zostały użyte do uprawy roślin. Pierwszą rośliną wyhodowaną na księżycowym gruncie jest rzodkiewnik pospolity.
![](/media/lib/503/n-sgra-699aab74210f557d82e6ced048110bae.jpg)
Mamy pierwszy obraz czarnej dziury z centrum Drogi Mlecznej
13 maja 2022, 06:38Astronomowie pracujący przy Event Horizon Telescope (EHT, Teleskop Horyzontu Zdarzeń) pokazali pierwsze zdjęcie Sagittariusa A*, czyli supermasywnej czarnej dziury znajdującej się w centrum Drogi Mlecznej. Co prawda nie jesteśmy w stanie dostrzec samej czarnej dziury, ale możemy zobrazować rozgrzany świecący gaz krążący wokół niej. EHT zarejestrował światło zakrzywione przez potężną grawitację Sgr A*, która jest 4 000 000 razy bardziej masywna od Słońca.
![](/media/lib/502/n-xfel-86fc9d182b3208939af85ea7516109f6.jpg)
Dzięki pracom naukowców z Krakowa nauka zbada zjawiska trwające attosekundy
12 maja 2022, 14:11Zjawiska zachodzące w czasie attosekund (trylionowe części sekundy) stanowią podstawę procesów chemicznych i biologicznych. Reakcje związane np. ze zmianami konfiguracji elektronów przebiegają niezwykle szybko. A że występują powszechnie, naukowcy chcieliby je obserwować, by poznać podstawy procesów biologicznych i chemicznych. Obecnie odnosimy umiarkowane sukcesy w obserwacji takich zjawisk
![](/media/lib/502/n-kowadlo-32c704b258c6d054c54e379b3604f0a2.jpg)
Ciśnienie jak w jądrze Urana. Pokonali barierę 1 terapaskala podczas syntezy i badania materiału
12 maja 2022, 08:41Po raz pierwszy udało się zsyntetyzować i jednocześnie przeanalizować materiał poddany ciśnieniu przekraczającemu terapaskal (1000 gigapaskali). Tak gigantyczne ciśnienie, trzykrotnie większe niż ciśnienie w jądrze Ziemi, możemy spotkać np. w jądrze Urana
![](/media/lib/502/n-starsi-ludzie-203b15f4807608db846a5a0e4c886833.jpg)
Wrocławska uczelnia zbiera nasiona do uprawy w przydomowych ogródkach. Trafią one do starszych ludzi z Ukrainy
11 maja 2022, 11:56Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (UPWr) organizuje zbiórkę nasion warzyw do uprawy w przydomowych ogródkach. Jak podkreśla uczelnia, nasiona trafią do starszych osób [z Ukrainy], które mimo trwającej wojny zostały w swoich domach lub nie były w stanie z niego wyjechać.
![](/media/lib/496/n-planetye-45ee7e1c4d88e76eca79d07d30967f81.jpg)
Chiny zbudują swojego pierwszego łowcę planet?
10 maja 2022, 11:56Szanghajskie Obserwatorium Astronomiczne zaproponowało umieszczenie w przestrzeni kosmicznej teleskopu, którego zadaniem byłoby poszukiwanie egzoplanet. Jeśli propozycja zostanie zaakceptowana – a decyzja ma zapaść latem bieżącego roku – Chiny rozpoczną budowę swojego pierwszego teleskopu kosmicznego wykrywającego egzoplanety.
![](/media/lib/502/n-brachycares-80809b918e3cb9c80e356e7d2ee59721.jpg)
#BrachyCares. Radioterapeuci pokazują, jak środowisko wpływa na zapadalność na nowotwory
10 maja 2022, 06:15Polskie Towarzystwo Brachyterapii realizuje unikatowy projekt onkologiczny #BrachyCares. Za jego pomocą chce uświadomić ludziom, że jakość środowiska wpływa na liczbę zachorowań na nowotwory złośliwe. Stąd pomysł, by na tegoroczną konferencję Europejskiego Towarzystwa Radioterapii (ESTRO) w Kopenhadze nie lecieć samolotem, a popłynąć jachtem.
![](/media/lib/502/n-cms-0f8ce369693906d0620e5e8415b94c0e.jpg)
W Wielkim Zderzaczu Hadronów testują mechanizm huśtawki
6 maja 2022, 06:51W uruchomionym ponownie po trzech latach Wielkim Zderzaczu Hadronów rozpoczęto nowe testy modelu, który ma wyjaśnić masę neutrina. Zgodnie z Modelem Standardowym te cząstki, których nie można podzielić na mniejsze składowe – jak kwarki czy elektrony – zyskują masę dzięki interakcji z polem bozonu Higgsa. Jednak neutrino jest tutaj wyjątkiem
![](/media/lib/255/n-osiris-80f8262a21310feb68137fa83935a2a2.jpg)
OSIRIS-REx ma nowe zadanie. Zostawi próbki asteroidy Bennu i poleci na spotkanie z Apophis
5 maja 2022, 11:09Za kilkanaście miesięcy, 24 września 2023 roku sonda OSIRIS-REx dostarczy na Ziemię próbki asteroidy Bennu. Jednak na tym nie koniec. NASA przydzieliła jej bowiem nowe zadanie. Po dostarczeniu próbek rozpocznie się OSIRIS-APEX, misja w ramach której sonda poleci do 400-metrowej asteroidy Apophis. Tej samej, która w 2029 roku zbliży się do Ziemi na odległość mniejszą niż satelity na orbicie geosynchronicznej.
![](/media/lib/501/n-granat-66dfb8d0702ec88f62f4adefb49e3bd8.jpg)
Średniowieczny granat ręczny z Jerozolimy służył do walki z krzyżowcami
4 maja 2022, 10:59Nowa analiza osadów wewnątrz szczątków ceramicznych naczyń z Jerozolimy wskazuje, że możemy mieć do czynienia ze średniowiecznymi granatami ręcznymi. Analizie poddano resztki czterech sferyczno-stożkowych naczyń znalezione na terenie Ogrodu Armeńskiego. Szczątki odkryto w warstwie zniszczeń z XI i XII wieku.